Việt Nam đang đẩy mạnh hai mục tiêu chiến lược: chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, hướng tới nền kinh tế hiện đại, bền vững. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay không chỉ nằm ở công nghệ hay vốn đầu tư, mà ở việc chuẩn bị nguồn nhân lực đủ kỹ năng số và tư duy xanh để đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, kinh tế số đóng góp 30% GDP và đến năm 2050 đạt phát thải ròng bằng 0. Để hiện thực hóa hai mục tiêu “kép” này, ngoài đầu tư vào hạ tầng và công nghệ, thách thức lớn nhất nằm ở việc chuẩn bị và phát triển nguồn nhân lực - yếu tố then chốt quyết định tốc độ và hiệu quả của quá trình số hóa, xanh hóa nền kinh tế.
Theo số liệu của VCCI, hiện có khoảng một nửa doanh nghiệp Việt đã bước đầu tiếp cận chuyển đổi số, nhưng chỉ 16% xây dựng được chiến lược bài bản. Khảo sát năm 2023 cho thấy 65% doanh nghiệp coi thiếu nhân lực phù hợp là rào cản lớn nhất, đặc biệt là lao động có tư duy số và tư duy xanh. Trong khi đó, tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ mới đạt 28,8% và không ít người còn hạn chế về kỹ năng mềm, ngoại ngữ, giao tiếp, giải quyết vấn đề. Điều này khiến doanh nghiệp khó tuyển được nhân sự vừa thành thạo chuyên môn, vừa đáp ứng yêu cầu công nghệ và tiêu chuẩn xanh.
Sự thiếu hụt nhân sự chuyên trách càng khiến các doanh nghiệp nhỏ và vừa lúng túng, chưa biết khởi đầu quá trình chuyển đổi từ đâu. Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh, việc không trang bị kỹ năng số đồng nghĩa với việc người lao động tự đánh mất cơ hội việc làm, đặc biệt ở các ngành thâm dụng lao động. Nghiên cứu của VCCI và Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp năm 2023 cảnh báo, trong vòng một thập kỷ tới, các ngành như dệt may, da giày, lắp ráp điện tử có nguy cơ tới 70% công việc bị thay thế bởi robot và trí tuệ nhân tạo.
Những thách thức này phản ánh xu hướng toàn cầu: số hóa, xanh hóa và phát triển bền vững đang định hình lại mô hình sản xuất, kinh doanh và yêu cầu kỹ năng lao động. Theo bà Nguyễn Lan Hương - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học lao động và xã hội, Chính phủ cần đóng vai trò “kiến trúc sư trưởng” trong việc xây dựng nền tảng pháp lý, định hướng chiến lược và kết nối hệ sinh thái nhân lực quốc gia.
Giải pháp bao gồm cải cách giáo dục - đào tạo, ban hành tiêu chuẩn nghề nghiệp và khung kỹ năng, thúc đẩy học tập suốt đời, đồng thời triển khai các chính sách tài chính như Quỹ phát triển nhân lực, ưu đãi thuế cho doanh nghiệp đầu tư đào tạo, hỗ trợ vay cho người học nghề.
Bên cạnh đó, việc thiết lập nền tảng dữ liệu nhân lực quốc gia sẽ giúp dự báo nhu cầu, quy hoạch đào tạo lại và bảo đảm sinh kế bền vững cho người lao động. Tầm nhìn phát triển cần đặt người lao động ở vị trí trung tâm, không chỉ là lực lượng thực thi mà còn là nguồn sáng tạo và động lực tăng trưởng.
Ngành ngân hàng - một lĩnh vực tiên phong nhưng chịu áp lực lớn trong chuyển đổi kép cho rằng, việc sớm trang bị kỹ năng xanh và kỹ năng số sẽ giúp nâng cao năng suất, thu nhập và bảo đảm việc làm bền vững, đồng thời góp phần tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả chuyển đổi số trên phạm vi quốc gia. Công đoàn các cấp đã chủ động đóng vai trò cầu nối, dẫn dắt quá trình đào tạo kỹ năng mới.
Từ thực tiễn này, ông Trần Hồng Tuấn - Phó Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Việt Nam đề xuất hình thành “hệ sinh thái học tập và đổi mới sáng tạo” thống nhất, thay vì triển khai các chương trình rời rạc. Mô hình này cần gắn đào tạo với lộ trình nghề nghiệp, thiết lập mạng lưới đối tác chiến lược gồm trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ, fintech và tổ chức quốc tế. Qua đó, xây dựng các chương trình cấp chứng chỉ được công nhận rộng rãi, chuẩn kỹ năng xanh và lao động bền vững, cùng những khóa huấn luyện thực hành để đáp ứng kịp thời nhu cầu nhân lực trong thời kỳ chuyển đổi toàn diện.
NGUỒN: DNKTX
Ông Trần Quốc Nam - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa và ông Phạm Văn Hậu - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Khánh Hòa đã có đơn xin nghỉ công tác.
Ngoài 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí, Chính phủ quy định một số nhóm khác được giảm từ 50-70%.
GS.TS.BS Trần Mạnh Hùng - từ những ca mổ “cân não” đến khát vọng nâng tầm ngoại khoa Việt Nam tại Vinmec.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Minh Ngân được Ban Bí thư chỉ định giữ chức Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lai Châu nhiệm kỳ 2020-2025.
Những "vầng trăng khuyết" háo hức dự lễ khai giảng đầu tiên ở Trung tâm Chăm sóc Người cao tuổi và Người khuyết tật Chữ thập đỏ Đà Nẵng với nụ cười rạng rỡ.