Trong y học cổ truyền Việt Nam, cây cau không chỉ gắn bó với đời sống văn hóa, phong tục mà còn là một vị thuốc quý. Ngoài thân, rễ, lá, hoa và quả, hạt cau cũng được sử dụng trong nhiều bài thuốc dân gian để chữa các chứng bệnh thường gặp. Theo Đông y, hạt cau (tân lang tử) có vị cay, đắng, tính ôn, tác động vào kinh vị và đại tràng, giúp hành khí, tiêu tích, lợi niệu, sát trùng. Đặc biệt, hạt cau đã được nhân dân sử dụng lâu đời trong điều trị sốt rét, bí tiểu và bụng đầy trướng.
Công dụng của hạt cau
1. Chữa sốt rét
Sốt rét từng là căn bệnh phổ biến ở nhiều vùng nông thôn, nhất là nơi có nhiều ao hồ, muỗi mòng. Trước khi có thuốc đặc trị, dân gian đã dùng hạt cau để hỗ trợ chữa trị. Hạt cau với tính ôn, vị cay đắng giúp kích thích lưu thông khí huyết, kháng khuẩn và làm giảm cơn sốt.
Cách dùng: Lấy khoảng 10–12 hạt cau khô, sao vàng, tán nhỏ. Mỗi lần dùng 5g bột, uống với nước ấm ngày 2 lần. Có thể kết hợp cùng lá bưởi hoặc gừng để tăng hiệu quả giải cảm, hạ sốt.
Tác dụng: Giúp người bệnh giảm các cơn sốt run, hạn chế mệt mỏi và hỗ trợ phục hồi sức khỏe.
2. Trị bí tiểu tiện
Bí tiểu là tình trạng phổ biến ở người già hoặc những người có bệnh lý về đường tiết niệu, tuyến tiền liệt. Hạt cau có khả năng kích thích bàng quang, lợi tiểu, từ đó cải thiện tình trạng tiểu khó, tiểu ít.
Bài thuốc: Hạt cau 8g, râu ngô 12g, mã đề 10g. Tất cả sắc với 600ml nước còn 200ml, chia 2 lần uống trong ngày.
Tác dụng: Giúp thông tiểu, giảm đau tức vùng bụng dưới và hỗ trợ cải thiện chức năng thận – bàng quang.
3. Giảm đầy bụng, trướng khí
Người ăn uống khó tiêu, bụng đầy chướng thường cảm thấy nặng nề, khó chịu. Hạt cau có tác dụng hành khí, tiêu thực, kích thích tiêu hóa, vì vậy rất hiệu quả trong trường hợp này.
Cách dùng: Lấy hạt cau 6g, kết hợp với trần bì 6g, mộc hương 4g, sắc uống ngày 1 thang.
Tác dụng: Hỗ trợ tiêu hóa, giảm tình trạng chướng bụng, ợ hơi, khó tiêu do thực tích hoặc rối loạn tiêu hóa.
Một số công dụng khác của hạt cau
Ngoài ba tác dụng chính kể trên, hạt cau còn được y học cổ truyền sử dụng trong:
Tẩy giun sán: Do có hoạt chất anthelmintic, hạt cau được dùng để trị giun sán đường ruột.
Chống nhiễm khuẩn: Vị thuốc này có tác dụng sát trùng, diệt ký sinh trùng, giúp bảo vệ hệ tiêu hóa.
Kích thích tiêu hóa: Nhờ khả năng tăng tiết dịch vị, hạt cau giúp ăn ngon miệng hơn.
Lưu ý khi sử dụng hạt cau
Hạt cau có tính ôn, vị cay đắng nên không nên dùng quá liều, có thể gây nôn mửa, đau bụng hoặc ảnh hưởng thần kinh. Phụ nữ có thai, người đang suy nhược cơ thể, người mắc bệnh tim mạch cần thận trọng. Việc dùng hạt cau chữa bệnh nên tham khảo ý kiến thầy thuốc Đông y để có liều lượng phù hợp.
Hạt cau là một vị thuốc dân gian gắn liền với đời sống người Việt, có nhiều công dụng hữu ích, đặc biệt trong chữa sốt rét, bí tiểu và bụng đầy trướng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, người bệnh nên sử dụng đúng liều lượng, tránh lạm dụng và tốt nhất có sự hướng dẫn của thầy thuốc.
Nguồn: SKV
Mặc dù Việt Nam chưa ghi nhận ca bệnh tả trong nhiều năm, nhưng dịch bệnh đang bùng phát mạnh tại nhiều quốc gia với số ca tử vong gia tăng nhanh chóng. Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ bệnh tả xâm nhập vào nước ta và khuyến cáo người dân chủ động các biện pháp phòng bệnh.
Vắc xin ung thư của Nga đã hoàn tất các thử nghiệm tiền lâm sàng, chứng minh tính an toàn và hiệu quả cao.
Dấu hiệu ung thư phổi thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu khiến nhiều người chủ quan hoặc nhầm lẫn với bệnh lý hô hấp thông thường. Bệnh diễn tiến nhanh và thường đã di căn khi phát hiện.
Trong lần khám sức khỏe định kỳ, nam sinh 15 tuổi, trú tại TP.HCM phát hiện nhiều dấu hiệu cảnh báo liên quan đến bệnh lý thận di truyền.
Nữ sinh ở Hà Nội, không may mắc bạch cầu và nhiều bệnh nặng, được quỹ bảo hiểm y tế chi trả hơn 967 triệu đồng viện phí.